تصویربرداری نوری به کمک یک نمونه از نشانگرهای زیستی CA IX جهت تشخیص و نظارت بر هیپوکسی تومور
هیپوکسی ویژگی بارز تومورهای جامد است که نقش مهمی در آنژیوژنز تومور و ایجاد مقاومت دارد. روشهای معمول تشخیص هیپوکسی فاقد تشخیص عملکرد مداوم هستند و عموما برای اندازهگیری هیپوکسی پویا مناسب نمیباشند. حسگرهای نوری بدین وسیله فرصتی منحصر به فرد برای ایجاد هیپوکسی غیرتهاجمی با وضوح مکانی- زمانی بالا فراهم و تشخیص زمان واقعی را فعال میکنند. نانوپروبهای نوری میتوانند از طریق نانوذرات خواص ذاتی نوری را بدست آورند. تومورهای هیپوکسی اغلب نشانگرهای زیستی خاصی را بیان میکنند که میتوانند برای هدفگیری استفاده شوند. یک نمونه از این نشانگرهای زیستی CA IX (کربن انیدراز 9) است، یک پروتئین غشایی ناشی از HIF-1α (این مولکول، یک زیرواحد از فاکتور رونویسی القاشونده توسط هیپوکسی و یکی از عوامل مهم ساماندهی بیان ژن در پاسخ به هیپوکسی است.) که به طور گسترده در سطح سلولهای هیپوکسیک بیان میشود، و آن را به عنوان یک هدف هیپوکسی امیدوار کننده در داخل بدن تبدیل میکند. برای تصویربرداری میتوان از هدف قرار دادن نشانگرهای زیستی هیپوکسی و برانگیختن فلوروفورها از طریق لومینسانس استفاده کرد. با استفاده از این رویکردها، تصویربرداری درون بدن با نسبت بالای سیگنال به نویز، بدون نیاز به ویژگیهای فعال قابل دستیابی است. به همین ترتیب برای تشخیص تومورهای CA IX یک پروب NIR با هدف تشخیص CA IX سنتز شد. رنگ (NIR (S0456 با حداکثر میزان انتشار در 796 نانومتر به مهار کننده استازولامید CA IX وصل شد. بعد از 4 ساعت پس از تزریق وریدی، سیگنال فلوئورسانس حاصل، تجسم سریع نواحی کم اکسیژن در تومورهای جامد HT 29 را ممکن میسازد. مهمتر اینکه، سیگنال فلوئورسانس NIR در عمق 1 سانتیمتری زیر سطح بافت قابل تشخیص بود. همچنین این سیگنال در تومورهای مثبت CA IX در مقایسه با تومورهای منفی CA IX، تجمع و فعالسازی فلورسانس قویتری از خود نشان داد.
تیم علمی:
تیم سرطان باشگاه پژوهشگران آزمایشگاه پیشبالینی دانشگاه علوم پزشکی تهران
تهیه کننده خبر:
مرضیه سادات جمال، کارشناسی زیستشناسی سلولی و مولکولی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال
تایید کننده خبر (منتور):
دکتر سمیرا درخشان، استادیار گروه آسیب شناسی فک و صورت، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران