تصویربرداری از سلول‌های T فعال شده به عنوان پیش بینی‌کننده اولیه پاسخ ایمنی به درمان ضد PD-1

بر اساس مطالعه‌ای که در سال 2019 در مجله Cancer Research منتشر شده است، Levi و همکارانش برای نخستین بار (18F]F-AraG])، نشانگر رادیواکتیو PET scan برای سلول‌های T فعال شده، را به عنوان یک بیومارکر تصویربرداری در ایمونوتراپی‌ها مورد ارزیابی قرار دادند. 18F]F-AraG] این پتانسیل را دارد که به عنوان یک ابزار بالینی ایمونو مانیتورینگ جهت ارزیابی به موقع ایمونوتراپی مورد استفاده قرار گیرد.

اکثر سرطان‌ها تا زمان تشخیص، مکانیسم‌هایی را ایجاد می‌کنند که به‌وسیله آن‌ها از سیستم ایمنی بدن فرار می‌کنند. هدف ایمونوتراپی، به عنوان یک زمینه به سرعت در حال پیشرفت، آن است که از سیستم ایمنی فرد بیمار به منظور غلبه بر محیط ایمونوساپرسیو تومور استفاده کند.  در یک نوع از روش‌های ایمونوتراپی، به کارگیری مهار کننده‌های پروتیئن‌های چک پوینت، از آنتی بادی‌های مونوکلونال علیه پروتئین‌های سطحی که به عنوان چک پوینت و یا تنظیم کننده‌های سیستم ایمنی عمل می‌کنند، استفاده می‌شود. اگر چه درمان با مهارکننده‌های چک پوینت‌ها منجر به موفقیت‌های چشمگیر بالینی شده است، متأسفانه این روش ایمونوتراپی تنها برای تعداد نسبتاً کمی از بیماران مبتلا به تومورهای جامد مناسب می‌باشد. از سویی، علی رغم نقش حیاتی ارتشاح سلول‌های ایمنی در نتیجه بالینی ایمونوتراپی، در حال حاضر هیچ روش غیر تهاجمی قادر به ارزیابی ساختار سیستم ایمنی قبل یا در طی ایمونوتراپی در کلینیک وجود ندارد. قابل توجه است، در حال حاضر جهت ارزیابی پاسخ به ایمونوتراپی از نمونه‌های بیوپسی استفاده می‌گردد که به دلیل تنوع در روش‌های نمونه برداری از بافت، تهاجمی بودن روش‌های تهیه بیوپسی و همچنین عدم توانایی در اطلاع از پاسخ‌های ایمونولوژیک پیچیده در کل بدن مناسب نمی‌باشند. پیش از این، 18F]F-AraG] به عنوان نشانگر PET scan برای ارزیابی سلول‌های T فعال شده توسط Namavari و همکارانش تولید شد و استفاده از آن در بیماری پیوند علیه میزبان (GVHD) و آرتریت روماتوئید بسیار نوید بخش بوده است. بنابراین، در مطالعه حاضر 18F]F-AraG] به عنوان بیومارکر تصویربرداری جهت پیش بینی پاسخ به درمان در ایمونوتراپی با مهار کننده‌های پروتیئن‌های چک پوینت مورد ارزیابی قرار گرفته است.

بر اساس نتایج به دست آمده، از بین تمام سلول‌های ایمنی آزمایش شده، سلول‌های TCD8+ اجرایی فعال شده انسانی بیشترین تجمع 18F]F-AraG] را نشان دادند. جداسازی لنفوسیت‌ها از تومورهای رابدمیوسارکوم نشان داد که بیش از  80٪ سیگنال داخل توموری ناشی از تجمع  18F]F-AraG] در سلول‌های ایمنی، و به طور عمده سلول های CD4+ و CD8+، حاصل می‌شود. همچنین، نظارت طولی بر روی موش‌های دارای تومور MC38 که تحت درمان ضد PD-1 قرار گرفتند، تفاوت سیگنال بین موش‌های تحت درمان با آنتی بادی PD-1 و ایزوتایپ را در اوایل درمان نشان داد. تفاوت در سیگنال 18F]F-AraG] نیز بین پاسخ دهندگان و غیر پاسخ دهندگان به درمان با anti-PD1 مشهود بود. نکته مهم به دست آمده این است که سیگنال موجود در غدد لنفاوی تخلیه کننده تومور اطلاعات کلیدی در مورد پاسخ به درمان با anti-PD1 را فراهم می‌کند. 

لینک خبر

تیم علمی:

تیم اختلالات ایمنی باشگاه پژوهشگران آزمایشگاه پیش بالینی دانشگاه علوم پزشکی تهران 

تهیه کننده خبر:

سحرناز جعفری، کارشناسی زیست شناسی سلولی و مولکولی، دانشگاه علوم پزشکی آزاد تهران

تایید کننده خبر (منتور):

دکتر زهرا صالحی، دکتری ایمونولوژی، دانشگاه علوم پزشکی تهران